Muzej ugljarstva u Senjskom Rudniku | Muzeji Srbije

Muzej ugljarstva, jedinstven u ovom delu Evrope, nalazi se u Senjskom Rudniku, mestu koje svedoči o značaju ugljarstva na ovom području. Autentični predmeti korišćeni u rudarstvu od perioda antike pa do danas, deo su postavke koja oslikava profesionalni, ali i privatni život rudara.

Senjski Rudnik, osnovan je 1853. godine i predstavlja najstariji aktivni rudnik mrkog uglja u Srbiji. Njegova istorija počinje pronalaskom uglja, a ovo malo rudarsko naselje smatra se začetnikom srpske industrijalizacije. Ugalj je prvenstveno korišćen za potrebe Topolivnice u Kragujevcu, jedne od prvih srpskih fabrika.

Muzej ugljarstva otvoren je 1980, a tri godine kasnije, proglašen je spomenikom kulture od velike važnosti za Republiku Srbiju, zajedno sa ostatkom rudničkog kompleksa. Njegov cilj je prikazivanje rudarsko–tehničkog i istorijskog razvoja Senjskog Rudnika, ali i drugih rudnika Srbije.

Muzej_Senjski_rudnik_Aleksandrov_potkop
Muzej Senjski rudnik

Kao deo muzejskog kompleksa moguće je posetiti četiri objekta - upravnu zgradu iznad Aleksandrovog potkopa, mašinsku radionicu, Muzej ugljarstva i izvozni toranj sa parnom mašinom. Takođe, u okviru kompleksa nalazi se park sa teškim mašinama i velikim predmetima korišćenim u rudarskim oknima Senjskog Rudnika.

Zgrada starog centralnog magacina prva je adaprtirana u muzej. Stalna postavka sačinjena je od zbirki antičkog i srednjovekovnog kopačkog alata, rudarskih lampi, mernih jamskih instrumenta, alata za rudarsko bušenje, maketa i modela, rudarskih mašina za otkopavanje uglja, uniformi i kostima, ordenja i medalja, buradi za vodu, rudarsko-geoloških karti, fotografija, arhivske građe, umetničkih dela i etnološke zbirke.

Najzanimljiviji eksponat je rudarski lift odnosno parna mašina za prevoz ljudi i materijala. Konstrusana je 1872 godine u fabrici Jozef Kereši u Gracu, u Austriji. Prvobitno je radila u rudniku Vrdnik, a 1922. godine je premešena u Senjski Rudnik, gde i danas radi. To je jedina parna mašina ovog tipa u Evropi koja je u funkciji i danas.

Deo_zbirke_lampi_za_osvetljenje_u_jami
Deo zbirke lampi za osvetljenje u jami (FOTO: Galerija Muzeja ugljarstva)

Mašinska radionica sagrađena je 1922. godine za potrebe rudnika, dok danas kao deo Muzeja, svaka njena prostorija predstavlja poseban segment života rudara. Možete se upoznati sa autentičnim izgledom domaćinstva, ali i društvenim životom rudara, a postavka koja se smatra najdirljivijom nosi naziv „Žene u rudnicima uglja nekad i sad“.

Muzej od početka aprila do kraja oktobra radi svakog dana. Od ponedeljka do četvrtka radno vreme je od 9 do 17 časova, a od petka do nedelje od 9 do 19. Od početka novembra do kraja marta, od ponedeljka do petka, muzej je otvoren od 7 do 15 časova, dok je vikendom poseta moguća uz prethodnu najavu na broj telefona 0693627560. 

Cena ulaznice je 200 dinara za odrasle, a 150 za decu od 7 do 15 godina, dok je za mlađe ulaz besplatan. 

Više informacija o Muzeju ugljarstva i aktuelnim izložbama možete pronaći na zvaničnoj internet stranici.