Nil Armstrong | Poreklo naziva ulica

Nil Olden Armstrong (1930 - 2012) bio je američki aeroinženjer, vojni pilot i astronaut, u istoriji ljudske civilizacije zabeležen kao prvi čovek koji je nogom stupio na površinu Meseca.

Rođen u gradiću Vapakoneta, u Ohaju, Armstrong je svoj istraživački i avanturistički duh pokazivao još kao dečak, dostigavši najviši čin u čuvenoj američkoj izviđačkoj organizaciji, sa samo 14 godina.

Odmalena zainteresovan za avione i avio-modelarstvo, tokom srednje škole pohađao je časove letenja, a svoj prvi samostalni let izveo već u 16. godini, stekavši letačku dozvolu čak i pre nego vozačku.

Mladić koji je lakše upravljao avionom nego automobilom, sledio je svoja interesovanja i nakon srednje škole, kao stipendista Američke ratne mornarice, upisao studije aeroinženjeringa. Studiranje je, ipak, prekinuo Korejski rat, u kome su aktivno učestvovale i SAD. Nil Armstrong je, kao mladi oficir Mornarice, učestvovao u ratu sa blizu 80 borbenih letova.

Po završetku rata, završava studije i postaje probni pilot u Nacionalnom komitetu za aeronautiku koji će ubrzo biti preimenovan u Nacionalnu Aeronautičku i Svemirsku Administraciju, poznatiju kao NASA.

Astronautska karijera Nila Armstronga počinje 1962. godine, kada NASA najavljuje početak svemirskog projekta Džemini, koji će prethoditi slavnom pohodu na Mesec u misiji Apolo, sedam godina kasnije.

Interesantno je da je prijava Nila Armstronga u NASA-u stigla sa nekoliko dana zakašnjenja i da je pukom srećom prihvaćena i uvažena mimo zvaničnog protokola. Ovo je svakako bio prelomni trenutak u karijeri talentovanog aeroinženjera koji će ubrzo postati jedno od najvećih imena u istoriji svemirskih istraživanja.

U okviru projekta Džemini, koji je umnogome predstavljao pripremu za dugo priželjkivani trenutak sletanja na Mesec, Nil Armstrong učestvovao je u tri misije i tako postao jedan od prvih civilnih pilota u svemiru (uz Ruskinju Valentinu Tereškovu, prvu ženu u svemiru).

Ipak, najvažniji trenutak u profesionalnoj karijeri ovog Amerikanca, ali i svemirskih istraživanja uopšte, svakako predstavlja njegovo učešće i komanda nad misijom Apolo 11, koja je rezultirala prvim ljudskim koracima na Mesecu. Dogodilo se to 21. jula 1969. godine, a direktan televizijski prenos istorijskog događaja pratila je petina čovečanstva.

„Ovo je mali korak za čoveka, ali ogroman skok za čovečanstvo“, prva rečenica Nila Armstronga pri stupanju na Mesečevo tle, obišla je planetu i ostala zlatnim slovima upisana u istoriji nauke i kosmičkih istraživanja.

Nakon uspešno završene misije sletanja na Mesec i povratka na Zemlju, Nil Armstrong i posada Apola 11 (Edvin Oldrin i Majkl Kolins), pošli su na svetsku turneju, čija je usputna stanica bio i Beograd.

Smatrajući da je dostigao vrhunac u svojoj astronautskoj karijeri, Nil Armstrong posle misije Apolo 11 više nikada nije leteo u svemir. Povukao se iz javnog života i živeo mirno, radeći kao univerzitetski profesor.

Odlikovan je najvišim civilnim i vojnim priznanjima i proglašen američkim nacionalnim herojem i jednim od najvećih istraživača u istoriji sveta.

Njegovo ime proslavljeno je širom sveta, a simbolično, ime najvećeg kosmonauta danas nosi i jedna ulica u Subotici.