Milan Jovanović - Batut | Poreklo naziva ulica

Milan Jovanović - Batut (1847 - 1940) bio je srpski i jugoslovenski lekar, počasni doktor medicine više evropskih univerziteta i osnivač Medicinskog fakulteta u Beogradu, te njegov prvi profesor i dekan.

Rođen je u Sremskoj Mitrovici, u dobrostojećoj trgovačkoj porodici koja je tradicionalno i svesrdno pomagala srpski pokret za ujedinjenje u Vojvodini i naposletku gotovo sasvim osiromašila. Tako je mladi Milan Jovanović, nakon stečenog osnovnog obrazovanja, kao dete sa izuzetnim intelektualnim potencijalom, na studije medicine u Beč otišao zahvaljujući prilozima uglednih Mitrovčana.

Studirajući sa prekidima zbog finansijskih problema, studije medicine završio je u 31. godini, ali to nimalo nije uticalo na entuzijazam i želju za daljim širenjem znanja mladog lekara. Narednih nekoliko godina proveo je na stručnom usavršavanju po evropskim univerzitetima (Pariz, Prag, Berlin), da bi se 1885. godine vratio u zemlju i započeo svoju medicinsko - prosvetnu misiju.

Interesantna anegdota vezana je za Milana Jovanovića i nastanak njegovog neobičnog nadimka. Naime, kada se vratio u zemlju, u medicinskim krugovima postojala su još dva lekara sa istim imenom i prezimenom. Da bi ih društvo i struka razlikovali, trojica lekara dogovorila su nadimke. Jedan je svom imenu dodao srednje slovo, drugi je dodao nadimak Bombajac, a treći Batut – po prezimenu dragog porodičnog prijatelja.

Milan Jovanović – Batut se u svom radu naročito interesovao za proučavanje bakterija i zaraznih bolesti, odnosno epidemiologiju. Uz desetine naučnih radova iz ove oblasti, objavio je i brojne publikacije o zdravlju, namenjenih običnom građanstvu, u kojima je razumljivim narodnim jezikom ukazivao na važnost higijene u svakodnevnom životum, kao i druge faktore zdravlja.

Značaj ovakvog prosvetiteljskog rada je vrlo brzo prepoznat i u zemlji, ali i Evropi. Batut je postao rektor beogradske Velike škole (preteče Univerziteta), odbivši brojne ponude medicinskih fakulteta iz Evrope, da na njima nastavi rad na razvoju bakteriologije.

Verovatno najveći doprinos i nasleđe koje je Milan Jovanović – Batut ostavio srpskom društvu jeste osnivanje Medicinskog fakulteta u Beogradu. U trenutku kada je zdravstveno stanje naroda bilo alarmantno, po završetku tragičnog Velikog rata kada su granice između medicine i nadrilekarstva bile veoma tanke, Batut se izborio za osnivanje institucije koja će u narednim decenijama pokazati civilizacijski značaj za srpski narod.

Počasni doktor univerziteta u Beču, Pragu, Zagrebu i Beogradu, Milan Jovanović – Batut dobitnik je i brojnih odlikovanja među kojima je i prestižni francuski orden Legije časti.

Dočekavši duboku starost i pišući do gotovo poslednjeg dana, doktor Milan Jovanović – Batut preminuo je u 93. godini, u Beogradu.

Ime jednog od najvećih srpskih lekara i naučnika danas nosi i Institut za javno zdravlje Srbije, a sećanje na Milana Jovanovića – Batuta održava i nekolicina ulica u gradovima Srbije.