Jovan Sterija Popović | Poreklo naziva ulica

Jovan Sterijin Popović (1806 - 1856) bio je jedan od najznačajnijih srpskih pisaca, utemeljivač drame u srpskoj književnosti, inicijator osnivanja Narodnog muzeja u Beogradu i jedan od vodećih intelektualaca među Srbima, u prvoj polovini 19. veka.

Rođen je u Vršcu, od oca Sterije (Grka) čije je ime vezao za svoje i majke Julijane, kćerke poznatog slikara Nikole Neškovića.

Kao bolešljivo dete, više je gledao dečiju igru nego što je sam u njoj učestvovao, pa se veruje da se njegov posmatrački i pripovedački dar razvio još u detinjstvu.

U rodnom gradu stekao je i osnovno obrazovanje, da bi dalje školovanje, po običaju vremena, nastavio u Temišvaru, Pešti i Kežmaroku, okitivši se konačno diplomom pravnika.

Upravo školujući se u velikim gradovima Austrougarskog carstva, Jovan Popović je kao srednjoškolac prvi put došao u dodir sa teatrom i književnim klasicima adaptiranim u pozorišne predstave.

Po završetku školovanja, Sterija se vraća u rodni Vršac gde radi kao advokat i privatni učitelj, pišući uz to i istorijske drame, istina sa ne mnogo uspeha.

Međutim, tokom boravka u Pešti, posebno snažan utisak na njega ostavila su satirična dela i komedije, u čemu će Sterija Popović ubrzo potpuno pronaći i u svoja dela na maestralan način utkati narodski mentalitet i „dečije bolesti“ tadašnjeg društva, te postati nadaleko prepoznatljiv, a ostati neprikosnoven i do današnjih dana.

„Laža i paralaža“, „Tvrdica“ (Kir Janja), „Pokondirena tikva“, „Ženidba i udadba“ i „Rodoljupci“, samo su neke od Sterijinih komedija koje danas važe za apsolutne klasike srpske književnosti i koje se neprestano igraju na pozorišnim daskama širom Srbije, već više od veka.

Iako već od svojih 30-ih u potpunosti predan književnosti, Jovan Sterija Popović obavljao je i važne državničke funkcije. Nekoliko godina proveo je na mestu profesora kragujevačkog Liceja, a od 1842. do 1848. bio je načelnik Ministarstva prosvete.

Za vreme svog činovnikovanja, zalagao se za organizovano očuvanje srpskog kulturnog i intelektualnog nasleđa, inicirajući tako osnivanje Narodne biblioteke, Akademije nauka i pre svega Muzeuma serbskog, preteče današnjeg Narodnog muzeja u Beogradu, čijim se smatra i direktnim osnivačem.

Ipak, zbog sukoba sa političkim prvacima onog vremena, prvenstveno Tomom Vučićem Perišićem - sivom eminencijom Kneževine Srbije, Sterija je doslovno proteran iz Srbije, nakon čega se vratio u svoj Vršac gde je proveo ostatak svog kratkotrajnog života.

Jovan Sterija Popović umro je u svojoj 50. godini.

U čast velikog književnika i intelektualca, najveći pozorišni festival u Srbiji nosi naziv Sterijino pozorje, u Vršcu se danas nalazi njegov spomenik i rodna kuća, veliki broj škola i ulica u Srbiji takođe nosi ime Sterije Popovića.