Šandor Petefi | Poreklo naziva ulica

Šandor Petefi (1823 – 1849) bio je najveći mađarski pesnik romantizma, velika inspiracija slavnih srpskih književnika Đure Jakšića, Jovana Jovanovića Zmaja i Jakova Ignjatovića i jedan od vođa velike mađarske revolucije 1848. godine, borac za nezavisnost i izlazak ugarske kraljevine iz Habzburške monarhije.

Rođen je u mestu Kiškereš, slovačkom mestu na teritoriji Mađarske i kršten kao Aleksandar Petrović, od oca Stevana (Ištvana) Petrovića, ugarskog Srbina iz Baje i majke Marije Hruzove, Slovakinje.

Odmalena zainteresovan za poeziju, ipak, usled teške finansijske situacije u kući rano je prekinuo školovanje. Ne želeći da bude na teretu roditeljima, već sa 16 godina prijavio se u austrougarsku vojsku u kojoj je službovao godinu dana, dok se nije teško razboleo od tifusa.

Po otpuštanju iz bolnice i vojske, pridružio se putujućoj pozorišnoj trupi u kojoj se neko vreme bavio glumom, a koju je takođe posle dve godine napustio već sasvim siromašan i narušenog zdravlja. Ipak, svih tih godina vredno zapisuje stihove i sastavlja zbirku svojih pesama kojoj samo fali izdavač. Našavši ga i zaposlivši se kao urednik dnevnih novina u Pešti, materijalni status mladog pesnika se popravlja, a pesme nastavlja da piše pod pseudonimom Petefi.

Nadahnut talasom ustanaka i stvaranjem nacionalnih država širom Evrope, istakao se kao veliki republikanac i borac za mađarsko nacionalno pitanje. U bici kod Šegešvara u Rumuniji 1849. godine, kojom su Habzburzi uz pomoć Rusa ugušili mađarski ustanak, gubi mu se svaki trag. Veruje se da je stradao na bojnom polju, ali njegovo telo nikada nije pronađeno. U tom trenutku imao je samo 26 godina.

Nakon nestanka, u narodu se postepeno stvara kult Šandora Petefija, velikog revolucionara i pesnika koji danas važi za jednu od najistaknutijih ličnosti u modernoj istoriji Mađarske, čija imena nose mogobrojne ulice, mostovi, škole, biblioteke u Mađarskoj i zemljama sa mađarskom nacionalnom manjinom.

Malo je poznato da je nadaleko čuvena starogradska pesma Na kraj sela Čađava mehana potekla upravo iz pera Šandora Petefija.

Danas, ime Petefi Šandora nosi čak 113 ulica u gradovima i selima koji se nalaze pretežno u Vojvodini.